آیا ام اس باعث مرگ می شود؟
خیر، ام اس بیماری نیست که باعث مرگ گردد. افرادی که مبتلا به ام اس هستند می توانند زندگی طبیعی و یا نزدیک به آن را توسط داروها و تکنولوژی جدید داشته باشند و ۹۰ تا ۹۵ درصد افراد زندگی نرمال خواهند داشت.
آیا ام اس قابل درمان است؟
هنوز خیر، گرچه پیشرفت در درمان و شناخت ام اس باعث می گردد که محققان امیدوار باشند که درمان آن را پیدا کنند. خیلی از پیشرفت های علمی و درمانی موجب کمک به زندگی بهتر بیماران می گردد. در حال حاضر داروهایی موجودند که دوره بیماری را تحت تاثیر قرار می دهند.
آیا ام اس مسری است؟
خیر، ام اس نه مسری است و نه مستقیماً به ارث می رسد، گرچه مطالعات نشان می دهند که عوامل ژنتیکی ممکن است بعضی از افراد را مستعد به این بیماری نماید.
آیا ام اس همیشه باعث فلج می شود؟
خیر، بیشتر افراد مبتلا به ام اس ناتوان نمی شوند، مطالعات نشان داده که ۵۰ درصد از افراد مبتلا به ام اس بعد از ۱۵ سال هنوز به طور مستقل فعال هستند.
آیا بیمار ام اس باید فعالیتهای خود را محدود کند؟
بیمار ام اس محدودیتی از نظر فعالیتی ندارید. این پیام را در ذهن داشته باشید که فعال بودن شما باعث بدتر شدن اماس شما نمیشود. اما به بدن خود گوش فرا دهید. اگر در محیط گرم فعالیت میکنید، از گرما زدگی پرهیز کنید.
آیا بیمار ام اس میتواند به نوزاد خود شیر دهد؟
شیر دادن تاثیری بر بیماری اماس ندارد، اما توصیه میشود در طی مدتی که به فرزند خود شیر میدهید از داروهای اماس استفاده نکنید.
آیا بیماری دیگری هم هست که علائم مشابه اماس داشته باشد؟
وقتی پزشک نورولوژیست، بیماری را از نظر ابتلاء به اماس بررسی میکند، تشخیصهای دیگری را نیز در ذهن دارد. مانند کمبود ویتامین B12 که علائمی شبیه اماس ایجاد میکند و یا ندرتا بیماری لوپوس که ممکن است باعث بروز علائمی مشابه اماس شود. استفاده از MRI در رد کردن سایر بیماریهایی که ممکن است با اماس اشتباه شوند، بسیار کمک کننده است. آزمایش خون و آزمایش مایع نخاع هم میتوانند در تشخیص و کنار گذاشتن سایر بیماریها کمک کنند.
اماس چیست؟
MS، یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت های عصبی خود حمله می کند و با تخریب آنها موجب اختلال در سیستم عصبی بدن می شو.
در طی ۵۰ سال اخیر تحقیقات گستردهای در مورد اماس انجام شده است. ما علت بیماری اماس را نمیدانیم، ولی میدانیم که اماس یک بیماری التهابی سیستم عصبی مرکزی است، که در افراد مستعد بروز میکند. میدانیم که خانمها سه برابر آقایان به این بیماری مبتلا میشوند. اماس مسری و عفونی نیست.
چرا تشخیص ام اس مشکل است؟
طبیعت خاص ام اس باعث می گردد که تشخیص پروسه ام اس مشکل باشد، علائمی که گذرا هستند می توانند نشان دهنده زیاد بودن تعداد بیماران باشد. بعضی از افراد علائمی دارند که تشخیص آن توسط پزشکان عمومی مشکل می باشد. در حال حاضر، حتی یک آزمایش هم برای رد کردن بیماری ام اس وجود ندارد، ام آر ای (MRI) می تواند در تشخیص قطعی کمک کند.
چقدر احتمال دارد فرزندان این بیماران هم به اماس مبتلا شوند؟
بیماری اماس ارثی نیست، اما میدانیم که احتمال ابتلا به ام اس، در کودکانی که پدر یا مادرشان مبتلا به اماس باشند، نسبت به کودکان دیگر بیشتر است. البته این احتمال همچنان بسیار کم است (حدود سه تا پنج درصد) و چندان نگران کننده نیست.
چه چیزهایی حال بیمار ام اس را بهتر میکند؟
از عاداتی که تاثیر منفی بر سلامت شما دارند، بپرهیزید. تحقیقات نشان میدهد که سیگار، سرعت پیشرفت اماس را بیشتر میکند. پس موکدا توصیه میشود که، سیگار را ترک کنید. همچنین بهتر است مصرف الکل قطع یا حداقل محدود شود.
برنامه ای برای کنترل سلامتی خود داشته باشید. دیابت و فشار خون کنترل نشده تاثیر منفی بر اماس دارد. مانند هر فرد دیگر، شما هم باید به طور منظم چکآپ و سایر اقدامات پیشگیرانه مانند انجام پاپ اسمیر، ماموگرافی، معاینه پروستات و… را انجام دهید. اجازه ندهید که آن قدر درگیر اماس شوید که رسیدگی به سایر جنبه های سلامتی خود را فراموش کنید.
یک رژیم غذایی سالم داشته باشید. رژیمی حاوی میوه ها و سبزیجات فراوان، مقدار کمی گوشت قرمز، مقدار کمتری از کربوهیدراتها و چربیهای اشباع. اگر اضافه وزن دارید، برای کاهش وزن خود از راههای درست و منطقی اقدام کنید.
فعال باشید. اگر برایتان امکان دارد، یک برنامه ورزشی را به طور منظم پیگیری کنید. ورزشهای هوازی مانند پیاده روی، شنا، دویدن و دوچرخه ثابت مفیدند. ورزشهای مقاومتی با وزنه های سبک به ساختن عضله کمک میکنند. ورزش منظم خستگی و افسردگی را کاهش میدهد و در کل احساس بهتری در شما ایجاد میکند.
هر کاری که از آن لذت میبرید انجام دهید. هر فعالیت و تفریحی که به شما احساس خوبی میدهد، از باغبانی گرفته تا جمع آوری کلکسیون، موسیقی و…. میتوانید یوگا، تای چی، یا تمرینهای ساده ریلکسیشن را امتحان کنید. تمام اینها برای کاهش استرس و بهبود سلامت جسمی و روحی بسیار مفیدند.
چه درمان هایی برای ام اس موجود است؟
از سال ۱۹۹۶، ۴ دارو(بتافرون، کوپاکسون،ربیف و اونکس) برای عود ام اس استفاده می شوند. این داروها به کاهش شدت و دفعات حملات ام اس کمک کرده و مناطق مغزی که دچار ام اس می باشند را کم می کنند و افزایش ناتوانی را در آنها آهسته می نمایند. علاوه بر این داروها، درمان های دیگر موجود هستند که برای درمان علائم بیماری مثل انقباض (اسپاسم)، درد، خستگی مفرط و ضعف بکار می روند. مردم باید با پزشکان عمومی زبده و متخصصین مغز و اعصاب خود مشورت کنند که بتوانند بیماری ام اس خود را تحت کنترل قرار دهند.
چه کسی به ام اس دچار می شود؟
زنان دو تا سه برابر مردان به ام اس دچار می شوند و شروع علائم در فاصله سنی ۲۰ تا ۴۰ ساله می باشد. مطالعات نشان می دهند که فاکتورهای ژنتیکی، بعضی از افراد را مستعد به بیماری می نمایند ولی هیچ اطلاع درستی مبنی بر آن که ام اس مستقیماً به ارث وابسته باشد در دسترس نیست. این بیماری بیشتر در سفید پوستان و مخصوصاً در ساکنین اروپای شمالی دیده شده اما مردم آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین نیز از این بیماری در امان نمی باشند.
حمله (عود) به چه معنا است؟
حمله یا عود اماس به معنای بدتر شدن علائم یا بروز علائم جدید است که، ممکن است بیش از ۴۸ ساعت طول بکشد و به علت تب یا عفونت نباشد. حمله اماس ممکن است خفیف یا شدید باشد. علائمی که گذرا باشند و پس از مدت کوتاهی برطرف شوند (مثلا اسپاسم عضلات که پس از چند ثانیه برطرف میشود) حمله یا عود نیستند. حمله یکی از نشانه های فعال بودن بیماری است.
دمیلیناسیون چیست؟
در اماس، در نواحی مختلفی از مغز و نخاع، غلاف میلین اطراف رشته های عصبی دچار آسیب و تخریب میشود، به این اتفاق دمیلیناسیون گفته میشود. تجمع این نواحی بدون غلاف، تشکیل پلاک را میدهد. وقتی غلاف میلین سالم نباشد، هدایت پیام عصبی در رشته عصبی درست انجام نمیشود و به همین دلیل علائم بیماری ایجاد میگردد. دمیلیناسیون در هر جایی از مغز و نخاع میتواند اتفاق بیفتد. علائم بیماری بسته به محل و وسعت این آسیب میتواند متفاوت باشد. بعضی عوامل مانند خستگی و گرما هم روی تشدید علائم بیماری تاثیر میگذارند.
علائم ام اس کدامند؟
علائم ام اس غیر قابل پیش بینی می باشند و از فردی به فردی دیگر و حتی در یک نفر هم از زمانی به زمان دیگر متفاوتند. علائم شامل: خستگی مفرط، اختلال در دید، از دست دادن تعادل و هماهنگی ماهیچه ها، لکنت در صحبت کردن، لرزش دست، سختی عضلات، مشکلات روده و مثانه، مشکل در راه رفتن، از دست دادن حافظه کوتاه مدت، ناپایداری در اخلاق، و در موارد شدید فلج نسبی یا کامل می باشد.
علت های ام اس؟
به طور کلی علت ام اس نا مشخص است. سیسم ایمنی فرد سالم به طور طبیعی بدن را در مقابل حمله ویروس و باکتری در امان می دارد ولی در ام اس، سیستم ایمنی بدن میلین خودش را مورد حمله قرار می دهد و باعث اختلال در انتقال عصب می گردد. عوامل محیطی و ژنتیکی در این مورد دخالت دارند ولی علت اصلی بیماری هنوز کشف نشده است.
علائم بیماری وقتی ظاهر می شوند که التهاب و تداخل در کار میلین پوشش حفاظتی اطراف فیبرهای عصبی در سیستم اعصاب مرکزی (مغز و نخاع) صورت گیرد. میلین از بین رفته و توسط پوشش سخت بافت اسکاری جایگزین می گردد. این مناطق را پلاک (Plaque) می نامند که در جاهای متعدد در سیستم عصبی مرکزی دیده می شوند. این مساله را می توان مشابه از دست دادن پوشش اطراف سیم های برقی که برای انتقال سیگنال و علائم بکار می روند دانست.
علل احتمالی اماس چیست؟
هنوز چگونگی شروع ام اس دقیقا مشخص نشده است ولی امروزه دریافتهاند که مثلا شیوع این بیماری در مناطق مختلف دنیا با هم متفاوت است. ام اس در مناطق دور از استوا شایع تر است، در کشور هایی همچون مالزی و اکوادور، ام اس قریباً ناشناخته است؛ ولی در انگلستان، آمریکای شمالی، کانادا و اسکاندیناوی به نسبت شایع تر است و همچنین در افرادی که پوست، مو و چشم روشن دارند شیوع آن بیشتر دیده میشود ولی در سیاه پوستان و ژاپنیها کمیاب است. دلیل این امر مشخص نیست، ولی امکان دارد که یک عامل محیطی که شاید باکتری یا ویروس باشد، در این زمینه نقشی بازی کند. همچنین ام اس در خانمها بیشتر از آقایان دیده میشود و شروع آن معمولا در سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی است.